‘Ik kan jou toch niet helpen, ik ben toch geen hulpverlener?’ of ‘Hoe kun je zo vrolijk zijn als je depressief bent?’. Over psychische aandoeningen bestaan veel misverstanden. Die zijn vervelend om te horen voor mensen met een psychische aandoening. Daarom staan hier de fabels en feiten voor je op een rij.
Fabel 1: Psychische aandoeningen komen weinig voor
Dit klopt niet, want:
- Afgelopen jaar had ongeveer één op de vijf Nederlanders last van één of meerdere psychische aandoeningen.
- Bijna één op de twee mensen krijgt ooit in het leven zelf te maken met een psychische aandoening. Dit geldt voor zowel mannen als vrouwen.
- Sommige aandoeningen komen vaker voor bij mannen dan bij vrouwen. Zo hebben vrouwen vaker een stemmings- of angststoornis en mannen vaker een middelenstoornis.
Fabel 2: Iemand met een psychische aandoening kun je niet helpen
Dit klopt niet, want:
- Je kunt iemand wel helpen, ook al ben je geen hulpverlener.
- Luisteren en met iemand meevoelen zijn belangrijke vormen van ondersteuning.
- Vraag af en toe eens hoe het gaat, luister zonder te oordelen en vraag of je mag helpen ontdekken wat iemand nodig heeft.
Fabel 3: Van een psychische aandoening heb je 24/7 last
Dit klopt niet, want:
- De psychische aandoening kan in de ene situatie meer aanwezig zijn dan in de andere, maar je bent er niet continu mee bezig.
- Iemand met angstklachten is bijvoorbeeld niet altijd angstig. En als je een depressie hebt, kun je nog steeds hardop lachen.
- Voor sommige mensen en bij bepaalde psychische aandoeningen kan psychotherapie goed helpen. Tijdens deze therapie leer je problemen op een andere manier te bekijken of te benaderen. Hierdoor kun je ze ook anders gaan ervaren.
Fabel 4: Een psychische aandoening gaat nooit meer over
Dit klopt niet, want:
- Met de juiste hulp kunnen de meeste mensen een fijn leven hebben, ondanks de psychische problemen.
- Het kan soms moeilijk zijn om weer helemaal in balans te komen, bijvoorbeeld als de psychische aandoening heel veel invloed had op je dagelijkse leven. Toch is volwaardig leven ook dan mogelijk.
- Je leert omgaan met gevoeligheden en ontregeling. Zodat je een zinvol en prettig leven kunt leiden met of zonder hulp van anderen.
Fabel 5: Iemand met een psychische aandoening is gewelddadig
Dit klopt niet, want:
- Vaak zijn mensen met een psychische aandoening helemaal niet gewelddadig, maar vertonen ze verward gedrag. Uit angst of uit hulpeloosheid.
- Uit onderzoek blijkt dat mensen met psychische problemen vaker slachtoffer dan dader zijn van geweld.
- Een heel klein deel van de mensen met een psychische aandoening zorgt voor overlast. Vaak is dat in huis, niet op straat. Denk bijvoorbeeld aan harde muziek draaien of hard schreeuwen, waardoor het buiten hoorbaar is.
Fabel 6: Psychische aandoeningen zijn op te lossen met medicijnen
Dit klopt niet, want:
- Er zijn medicijnen die psychische klachten ondervangen of verminderen. Hierdoor kun je beter functioneren.
- Medicijnen kunnen psychische aandoeningen niet genezen.
- De werking van medicijnen is verschillend per aandoening en per persoon. Bij sommige mensen werkt geen enkel medicijn.
Fabel 7: Psychische aandoeningen zijn erfelijk
Dit klopt niet, want:
- Sommige mensen zijn gevoeliger voor psychische aandoeningen dan anderen. Dit is deels erfelijk bepaald. Het is onbekend hoe dit precies komt.
- Er zijn honderden genen die een (kleine) rol spelen bij psychische aandoeningen. Iedereen heeft deze genen, de ene persoon meer dan de ander.
- Bepaalde situaties kunnen mensen een duw geven in de richting van een psychische aandoening. Denk aan heftige gebeurtenissen, armoede, infectieziektes en drugs- en alcoholgebruik.
- Hoe sterk erfelijkheid een rol speelt, verschilt per stoornis en leeftijd. Bij geen enkele stoornis is erfelijke aanleg de enige oorzaak.
Meer weten over bewustwording van stigma en de impact ervan? Kijk dan op Heyhetisoke.nl
