De gemiddelde puber accepteert geen ‘nee’ of strikte afspraken. Je wil dat ze hun eigen mening ontwikkelen. Ze moeten zelf na kunnen denken. Maar ze hebben ook grenzen nodig. Vaak gaan de discussies over wat ze wel en niet mogen. Over: thuiskomtijden, gamen, huiswerk, tijdens het eten op de mobiel. De kunst is om je niet te laten verleiden tot een discussie. Alleen hoe doe je dat?
Opnieuw afspraken maken met een puber
Accepteer allereerst dat je kind groter wordt en zelf kan nadenken over wat redelijk is. Spreek af dat je samen opnieuw kijkt naar de regels in huis. Hoe gaan we dit aanpakken met elkaar? Wat is redelijk? Laat ze meedenken. Daarna maak je met elkaar afspraken. Verzand je bij discussies in welles/nietes, stop na tien minuten het gesprek. Zeg: ‘Ik ga niet in discussie met je’. Houd je poot stijf! ‘Dit was de afspraak en ik discussieer hier niet over.’ De ervaring is dat jongeren het prettig vinden als ouders grenzen stellen. Wees duidelijk. Voor jou als ouder geldt: verdraag het ongemakkelijke gevoel. Het hoort erbij.
En toch: geef je ze de ruimte om hun kant van het verhaal te laten vertellen. Doordat ze ouder worden en steeds zelfstandiger, moet je de afspraken steeds bijstellen. Soms werkt het beter om dat te doen als je niet tegenover elkaar aan tafel zit, maar bijvoorbeeld tijdens het autorijden of tijdens een wandeling.
‘Ja-maars’ vervangen door ‘en’
Na een afkoelperiode kun je met elkaar praten over waar de discussie over ging. Wat was de afspraak en waarom is het niet gelukt om je eraan te houden? Spreek je kind aan op zijn gedrag, niet op hem als persoon.
Misschien ben je geneigd om te roepen dat hij onbetrouwbaar is. Het werkt beter als je vertelt dat je teleurgesteld bent, omdat hij zich niet aan de afspraak heeft gehouden. Dit is lastig, want het inlevingsgevoel is uitgeschakeld in de pubertijd. Dat is nodig omdat er afstand moet komen. Pubers zijn bezig met het grote losmaakproces.
Wat kun je doen om te zorgen dat je niet weer in een discussie terechtkomt? Een handig middel is om de ‘ja-maars’ te vervangen door ‘en’. Bijvoorbeeld:
Jij: ‘Dit was de afspraak.’
Puber: ‘Ja maar, zaterdag was anders, iedereen bleef langer, ook Jules…’
Jij: ‘Om 01:00 uur thuis was de afspraak en jij vond dat het zaterdag niet telde? Ik was bezorgd en begreep niet waar je bleef.’
‘Afspraak is afspraak’ geldt ook voor jou
Bij afspraken hoort ook dat je jezelf aan afspraken houdt. Geen mobiel aan tafel, dat betekent jij ook niet. Ook al lijkt het niet zo, jij bent en blijft hun voorbeeld.
Geef een puber inspraak
Het belangrijkste: geef pubers inspraak. Laat ze meedenken. Geef ze de ruimte om te leren en te experimenteren. Accepteer dat het met vallen en opstaan gaat. Bij hun, maar ook bij jou als ouder.
Erover praten met andere ouders? Ga naar het Forum: Ouders.nl
