Vrolijk door zonlicht: maar wat als er minder zon is?

Voel jij je vrolijker in de zomer? Dat kan best kloppen! Door zonlicht op je huid maak je vitamine D aan. Dit heeft meerdere positieve effecten, waaronder op je humeur. Vitamine D heeft invloed op verschillende stoffen die in de hersenen worden aangemaakt. Een van die stoffen is serotonine, ook wel het gelukshormoon genoemd. Het is niet nodig om heel de dag te bakken in de zon, een halfuurtje buiten lopen is al voldoende.

Vrolijker door zonlicht dus, maar wat als de zon minder schijnt? Wanneer de herfst eraan komt en de dagen korter worden, zal er minder zonlicht zijn. En dat kan somberheid en depressieve klachten veroorzaken. Met het afnemen van het aantal zonuren stijgen de negatieve gevoelens. Door een tekort aan daglicht maak je minder vitamine D aan en kan je biologische klok uit balans raken. Deze interne klok zorgt ervoor dat je lichaamsfuncties zoals hartslag, bloedsuiker, gemoedstoestand en slaapritme goed geregeld worden. De biologische klok loopt bij iedereen een beetje anders en duurt nooit precies 24 uur. Het is belangrijk dat deze klok elke dag opnieuw goed gezet wordt. Het goed zetten gebeurt vooral door het licht in de ochtend. Als je biologische klok een vast ritme heeft voel je je prettiger.

Een ontregelde klok uit zich in:

• neerslachtigheid of depressiviteit
• minder energie
• meer zin in zoetigheid (cravings)
• toename van slaapbehoefte
• vermoeidheid overdag
• minder zin om dingen te ondernemen

Tips om je goed te blijven voelen als er minder zon is

• Zoek contact met anderen
  Afspreken met vrienden of familie maakt je vrolijker en helpt tegen neerslachtigheid.
• Ga in de ochtend naar buiten
  Ook in de herfst en winter is er genoeg licht. Een wandeling van 30 minuten in de ochtend kan al helpen om je biologische klok goed te houden.
• Beweeg elke dag
  Bewegen zorgt ervoor dat je je beter voelt. Het helpt ook je biologische klok. Probeer elke dag minstens 30 minuten actief te zijn, bijvoorbeeld door een stuk te wandelen.
• Houd een vast ritme aan
  Probeer elke dag op dezelfde tijd naar bed te gaan en op te staan. Dit helpt je lichaam om te wennen aan een vast ritme. Je zult je daardoor beter voelen en beter slapen.
• Zorg voor licht in huis
  Open overdag de gordijnen zodat er genoeg daglicht binnenkomt. Dit zorgt ervoor dat je je minder somber voelt.
• Eet gezond
  Vitamine D zit ook in eten, zoals vette vis, eieren en bepaalde zuivelproducten.

Behandeling met licht

Wanneer de klachten van grote invloed zijn op je dagelijks functioneren, kan behandeling wellicht nodig zijn. Bijvoorbeeld lichttherapie. Lichttherapie is een behandeling waarbij je ogen worden blootgesteld aan intens wit licht. Dit licht komt van een lamp met een lichtsterkte van 10.000 lux, zonder Uv-straling. 10.000 lux is te vergelijken met een heldere ochtendzon: veel feller dan normaal kunstlicht, maar niet zo fel als het licht op een zomerse dag buiten.

Lichttherapie is bewezen werkzaam. Bij 70 tot 80% van de mensen met een winterdepressie die lichttherapie hebben ondergaan, zijn de klachten verdwenen. Dit is meestal na 1 à 2 weken lichttherapie al het geval. Het heeft bij een grote groep mensen ook een gunstig effect bij slaapproblemen, premenstrueel syndroom (PMS) en bij niet seizoensgebonden depressies.